Minister Plasterk kwam op bezoek op het eiland. Tijd voor een demonstratie teneinde een referendum voor onafhankelijkheid af te dwingen. De uitkomst van het referendum van 10-10-’10 heeft een andere invulling gekregen, dan een groot deel van de inwoners voorzien had. Het is niet aan mij om daar inhoudelijk op te reageren. Daarvoor is mijn informatie vele malen te oppervlakkig. Toch heb ik uit vele verschillende hoeken van de samenleving op Bonaire kritiek gekregen over de manier waarop Nederland met het eiland en haar bewoners omgaat. Ik herken mij er in, omdat het mij deed denken aan het referendum over de Europese grondwet. Ja of nee, en de politiek schreeuwde om het hardst wat er zou gebeuren, als we voor of tegen zouden stemmen. We zouden gebeten worden door de kat of door de hond, maar waar het over ging wist niemand.

Het interview met www.caribischnetwerk.com, dat de volgende ochtend op de radio te horen was.
Zo ook het referendum op Bonaire. De lokale politiek voorspelde kennelijk gouden bergen, maar de uitkomst schijnt voor vele mensen van de lokale bevolking desastreus te zijn. Er heerst ontevredenheid en vele inwoners willen een nieuw referendum. Een absolute zeperd voor het koloniaal bewind vanuit Den Haag. Als je er niet in slaagt om met de – toen – 12.000 inwoners van het eiland te communiceren, hoe wil je dat dan ooit met de Nederlandse bevolking doen, laat staan met de cultureel nog veel gevarieerdere Europese bevolking.
Dat is de reden dat ik me vrij voelde met de demonstranten in gesprek te gaan. Vooral als schrijver van “de Macht van Tien”, een boek dat er voor pleit om juist bij grote beslissingen de bevolking te betrekken, teneinde draagvlak te creëren voor de uiteindelijke beslissing, maar ook als Nederlander, die vindt dat wij ons koloniale verleden kennelijk niet los kunnen laten. Bevoogdend bepalen ambtenaren vanaf een grote afstand wat goed zou moeten zijn voor de mensen hier. Als twee PvdA’ers hun sturing krijgen vanuit Turkije, moeten ze het veld ruimen, maar als Nederlanders hier de dienst willen uitmaken, is dat normaal. We zien het eiland nog steeds als ons bezit.
Goed, we gingen de demonstranten dus sterkte wensen met hun actie. Dat werd op prijs gesteld. We kwamen in gesprek en vroegen hen of ze het boek van Trix van Bennekom “De Tragiek van Bonaire” kenden. Dat bleek voor de meesten niet het geval. Het boek, dat zeker ook een politieke lading heeft, schildert duidelijk wat er sinds 10.10.’10 gebeurd is. Het leek mij een goed idee om dat aan Plasterk aan te bieden, dus stelde ik een exemplaar ter beschikking, zodat de mensen hem dat aan konden bieden. Dat leidde weer tot een interview voor de lokale radio en uiteindelijk de suggestie dat ik het boek aan Plasterk zou geven. Hij kon ieder moment uit zijn vergadering met de Eilandraad naar buiten komen. Ik overwon mijn initiële aarzeling op aandrang van de lokale mensen en sloot mij aan bij de rij van geduldig wachtende mensen.
Na geruime tijd kwam de minister naar buiten en stond de pers te woord. Hij werd door de charmante reporter hard geattaqueerd en leek daardoor even verrast. Hij viel in ieder geval terug op vertrouwde retoriek. Hij legde uit, dat de Eilandraad, de democratisch gekozen Eilandraad, de gesprekspartner is van de Nederlandse regering en dat het via die democratische weg mogelijk zou zijn om invloed op het beleid te hebben. Dat herhaalde hij op verschillende manieren op de vragen die daarna volgden. Hij zei een lesje op.
Daarna was ik aan de beurt. “Excellentie, mag ik u dit boek aanbieden. Het is geschreven door een makamba (zeg maar het equivalent van een allochtoon), die vermoedelijk partijgenoot van u is en die ook vindt, dat u beter naar de bevoolking zou moeten luisteren. Er zijn veel dingen niet goed gegaan.” De minister probeerde ook mij te sussen met het verhaal over de democratisch gekozen Eilandraad, waarop ik zei, dat democratie slechts een keuze biedt, soms tussen twee kwaden, maar dat het toch mogelijk zou moeten zijn een wat minder eenvoudiger, een wat menselijker benadering te kiezen. “Democratie is iets anders dan luisteren naar de mensen. Mensen zijn nu niet gelukkig met wat ze hebben.” Plasterk antwoordde toen, dat dit ook in Nederland kon gebeuren en dat het ook wel voorkwam dat in ‘Europa’ besluiten werden genomen, waar bijvoorbeeld de mensen in Amsterdam niet zo gelukkig mee waren, maar dat was nou eenmaal niet anders.
Na die ongepaste vergelijking stapte hij snel in de auto. Europa en Amsterdam vergelijken met Nederland en Bonaire? Alsof de enige maatstaf hiërarchie is. Ik hoop, dat hij het boek wel zal lezen.

Zoals zo vaak gaan dit soort goed bedoelde acties in de anonimiteit verloren, maar dat was dit keer niet helemaal het geval. Nog dezelfde dag hoorde Helène, de echtgenote van een vroegere baas van mij, het interview op de radio. Zij wonen alweer tien jaar op het eiland. Toen de volgende ochtend bij een andere nieuwsuitzending ook Hanneke aan het woord kwam met een oproep aan de Nederlandse regering om in ieder geval AOW aan de ouderen uit te keren, wist ze het zeker. Pim en Hanneke zijn in de stad. Helène toog naar de demonstranten en vroeg hen, waar ze ons zou kunnen vinden. Die vertelden haar, dat wij op een boot zaten en dat de douane waarschijnlijk wel meer zou weten. Daar kwam Helène Jaap van de Margalliti tegen, die ons weer wist te vertellen, dat Helène en Frank die avond bij Karel’s zouden borrelen. Het werd een hele gezellige avond!

Als dank voor het zich inzetten voor hun zaak, krijgt Pim dit mooi roze petje van Bonaire. Roze, vanwege de flamingo’s.

Pim biedt het boek “De Tragiek van Bonaire” geschreven door Trix van Bennekom aan Minister Plasterk aan.

Misschien helpt het?